GLAS ZAPADNE SRBIJE – Danas se slavi Sveti Jovan Bio je poznat po tome što je govorio istinu bez straha

Samo dan nakon Bogojavljenja, Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici obeležavaju Sabor Svetog Jovana Krstitelja, koji je poznat i kao Preteča Hristov.

Sveti Jovan je jedna od najčešćih krsnih slava koju pravoslavni vernici slave u Srbiji.

Njegovo ime se često spominje i u liturgijskim tekstovima, i u narodnim običajima, jer je imao ključnu ulogu u pripremi puta za dolazak Mesije – Isusa Hrista.

Život i misija

Sveti Jovan je rođen od prvosveštenika Zaharije i njegove žene Jelisavete, koji su, iako u poznim godinama, od Boga dobili sina. Rođenje Jovana je bilo čudo, jer su Zaharija i Jelisaveta bili stariji i nisu mogli imati decu, pa je Jovan bio dar od Boga. Prema biblijskoj priči, još od samog početka života, Jovan je bio posvećen Bogu, a njegov zadatak je bio da pripremi narod za dolazak Mesije.

Jovan je bio poznat po svom životu u pustinji, gde je živeo asketski, oblačeći se u krznene haljine i jedeći divlji med i skakavce. Njegova misija bila je pozivanje ljudi na pokajanje i obavljanje krštenja kao simbol duhovnog očišćenja. Njegovo krštenje se smatralo pripremom za dolazak Hrista.

Prema Evanđelju, Jovan je imao veliki uticaj na narod, a mnogi su dolazili kod njega na reku Jordan da bi se krstili, tražeći oproštaj za svoje grehe.

Hrabrost i posvećenost istini

Jovan je bio poznat po tome što je govorio istinu bez straha, čak i kada je to dovodilo do njegovih sukoba sa vlastima. Najpoznatiji događaj u njegovom životu je osuda i smrt zbog kritike kralja Iroda, koji je bio u braku sa svojom rođakom, Herodijadom, ženom svog brata. Jovan je ukorio Iroda zbog ovog braka, što je izazvalo gnev i dovelo do njegovog zatvaranja i kasnije pogubljenja.

Simbolika i značaj

Sveti Jovan je simbol pokajanja i duhovnog preobražaja. Njegova uloga u hrišćanskoj teologiji je nezamenjiva jer je on „poslednji prorok“ Starog zaveta i most između Stog zaveta i Novog zaveta, koji započinje sa Hristom.

Jovan je bio prvi koji je prepoznao Hrista kao Božijeg sina i kao Spasitelja sveta, kada je na Jordanu krstio Isusa, uz reči: „Evo jaganjca Božijeg, koji uzima grehe sveta.“

Praznici posvećeni Svetom Jovanu

U crkvenom kalendaru, Sv. Jovan Krstitelj slavi se više puta: 7. januara (prema gregorijanskom kalendaru) ili 20. januara (prema julijanskom kalendaru) slavi se Sveti Jovan, Preteča i Krstitelj, koji je ujedno i krsna slava mnogih domaćinstava. Pored toga, slavi se i njegov rođendan, koji pada 24. juna. Ovaj praznik je poseban i za narod, jer je povezano sa brojnim običajima i verovanjima, a Jovan je često pominjan u obredima vezanim za duhovno očišćenje i zaštitu od zlih sila.

Uticaj i tradicija

U mnogim pravoslavnim zemljama, kao i među Srbima, Sveti Jovan je veoma poštovan. Na njegov praznik, mnogo ljudi slavi svoju krsnu slavu, a takođe se održavaju procesije, liturgije i molitve. Takođe, prema narodnom verovanju, Sveti Jovan ima posebnu moć da čuva od bolesti i zlih uticaja, a u nekim krajevima Srbije povezuje se i sa zaštitom prirode i plodnosti.

Sveti Jovan Krstitelj, kao jedan od najznačajnijih svetitelja, i danas inspiriše verujuće ljude širom sveta, pozivajući ih na unutrašnju čistotu, pokajanje i veru u Božiju pravdu.