RADOZNALI I MEĐU ZVEZDAMA: Istraživači iz Valjeva slave 55 godina rada – Mladi razvijaju duh i povezuju se sa prirodom
ISTRAŽIVAČKI plamen nastao je u tami Petničke pećine, tinjao je u Prirodnjačkom društvu Valjevske gimnazije, da bi se razbuktao u Perućici, jedinoj evropskoj prašumi. Bili su stvoreni uslovi da se stotinak mladih okupi 16. februara 1969. godine na osnivačkoj skupštini Kluba mladih istraživača. Za amblem je odabran kameni cvet. Klub je nastao kao plod mladih “revolucionara” koji su hteli da vide šta ima ispod kamena i među zvezdama. U ovoj “pobuni radoznalih” učesnici su bili iz svih socijalnih slojeva, i iz grada i iz sela. Postepeno, razvijali su se ideja, akcija, pokret i organizacija mladih istraživača kao jedinstvena filozofija življenja u jedinstvu sa prirodom i vremenom.
Ovo je rekao Dušan Mihajlović, jedan od osnivača i prvi predsednik Društva istraživača “Vladimir Mandić Manda” iz Valjeva, koje postoji 55 godina, a okuplja mlade koji žele da se usavršavaju primenom stečenih znanja, boravkom u prirodi, delovanjem u društvu, naučnoistraživačkim radom, kreativnim korišćenjem slobodnog vremena… Iz ove organizacije, krajem šeste i početkom sedme decenije prošlog veka, nastali su Mladi istraživači Srbije.
– Tada najveći jugoslovenski istraživač Tibor Sekelj značajno je uticao na stvaranje naše organizacije – podseća Mihajlović. – Tome su doprinela i istraživanja JNA, na inicijativu general-pukovnika Gojka Nikoliša, o ishrani i mogućnostima preživljavanja u prirodi. Tako su Mladi istraživači, prvi posle vojske, počeli istraživanja te vrste. U osnivanju Etnološke grupe najviše je pomogao dr Milorad Brevinac, etnograf, jedan od najboljih poznavalaca života na selu. Istraživače pećina su obučavali najbolji srpski speleolozi dr Jovan Petrović i dr Radenko Lazarević, počela su i prva ozbiljna arheološka istraživanja valjevskog kraja, uz pomoć najvećih autoriteta u toj oblasti, akademika…
Društvo istraživača “Vladimir Mandić Manda” ima astronomsku, biološku, speleološku, etnološku, te grupu za ishranu u prirodi. Veoma je aktivan i podmladak – osnovci od prvog do sedmog razreda, za koje stariji istraživači svake subote organizuju zanimljive radionice. Predsednica Društva je Ljubica Bulatović, učenica Prve beogradske gimnazije, a potpredsednica Tijana Nedeljković, učenica Medicinske škole u Valjevu.
– Važno je da u Istraživačima učimo i neki novi, samostalniji život u odnosu na onaj sa roditeljima i dok pohađamo srednju školu, na akcijama se povezujemo sa prirodom, ali i međusobno, saznajemo nove stvari, razmišljanja – kaže predsednica Ljubica Bulatović. – Istraživači su organizacija mladih, već godinama u rukovodstvu su osobe od 17 do 21 godine. Vođe grupa su učenici prve ili druge godine srednje škole. Pojavljuju se novi mladi ljudi, koji našu organizaciju vide kao savršenu za svoj napredak, te očekujemo da ćemo u narednih pet godina raditi još bolje nego do sada.
I dalje traže odgovore
– Ideja nas je vodila, akcija je bila ostvarenje ideje – rekao je Mihajlović. – Da bi akcija bila uspešna bio nam je potreban širok pokret. Čvrsta organizacija bila je nosilac širokog pokreta, pokretač akcija i čuvar ideje. Smenjivale su se generacije, menjali su se politički sistemi, državna uređenja i granice, ali radoznali i dalje traže odgovore, od zemlje do neba.